ಕಳೆದ ಎರಡು ವೆರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೋವಿಡ್‌ ಕಾರಣದಿಂದ ಬೇರೆಬೇರೆ ವ್ಯವಹಾರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವೈನ್ ಉದ್ಯಮ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇದೇ ವೇಳೆ ಮದ್ಯ ಮಾರಾಟವೇನೂ ನಷ್ಟ ಎನ್ನುವ ಪ್ರಮAಣದಲ್ಲಿ ಕುಸಿದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ. ಕೋವಿಡ್‌ ಸಮಯಾವಧಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ವೈನ್ ಉದ್ಯಮದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸ್ಥಿರ ಎಂಬುದು ಗಮನಾರ್ಹ.
ಪ್ರಪಂಚದ ಇತರ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವೈನ್ ಬಳಕೆ ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ವೈನ್ ಅನ್ನು ಇತರ ಮದ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ್ದು ಸಹ ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣ. ಇದನ್ನು ಆರೋಗ್ಯಕರ ಪಾನೀಯ, ಇತರ ಮದ್ಯಗಳಂತಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಕಾನೂನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಇಂದಿಗೂ ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಇದರ ನಡುವೆಯೂ ವೈನ್ ಉದ್ಯಮದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ನಿಧಾನವಾಗಿಯಾದರೂ ಸುಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ.
ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ವೈನ್ ಉದ್ಯಮವು ಸ್ಥಿರವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ವೈನ್ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಭಾರತೀಯ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿನ 123,000 ಎಕರೆ ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 1-2% ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ವೈನ್ ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಸಿಕ್, ಪುಣೆ, ಬೆಂಗಳೂರು, ಹಂಪಿ ಹಿಲ್ಸ್, ಬಿಜಾಪುರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಐದು ಪ್ರಮುಖ ವೈನ್ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿವೆ.
ನಾಸಿಕ್
ನಾಸಿಕ್ ಅನ್ನು ಭಾರತದ ವೈನ್ ರಾಜಧಾನಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಗೋದಾವರಿ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದೆ. ಉಷ್ಣವಲಯದ ಹವಾಮಾನವು ನಾಸಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಕ್ಯಾಬರ್ನೆಟ್ ಸುವಿಗ್ನಾನ್ 185 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣಾಗಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಸುಮಾರು 30 ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವೈನರಿಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ಭಿನ್ನ ರುಚಿಯ ವೈನ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳು ಮೂರು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ: ಸಂಜೆಗಾಂವ್ ಜಿಲ್ಲೆ, ದಿಂಡೋರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಗಂಗಾಪುರ ಅಣೆಕಟ್ಟು. ದಿಂಡೋರಿಯು ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ದ್ರಾಕ್ಷಿ ತಳಿಗಳನ್ನು ಕೃಷಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಚರೋಸಾ ಮತ್ತು ಚಂದೋನ್ ಎಂಬ ಎರಡು ವೈನ್‌ಗಳಿಂದಾಗಿ ಡಿಂಡೋರಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಸುಲಾ, ಯಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಸೋಮಾ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಭಾರತೀಯ ವೈನರಿಗಳಾಗಿವೆ. ಅವು ಸತತವಾಗಿ ಗಂಗಾಪುರ ಅಣೆಕಟ್ಟಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ..
ಪುಣೆ
ಐಟಿ ಮತ್ತು ಆಟೋಮೋಟಿವ್ ಉದ್ಯಮಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಪುಣೆಯು ತನ್ನ ಉಪ-ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ನಗರವು 500-600 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಬರ್ಕೆಗಾಂವ್‌ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳು ನಗರದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕಿ.ಮೀ. ಇತರ ಉಪ-ಪ್ರದೇಶಗಳಾದ ರೋಟಿ ಮತ್ತು ಬಾರಾಮತಿ ಕೂಡ ಎರಡು ಗಂಟೆಗಳ ಪ್ರಯಾಣದ ಅಂತರದಲ್ಲಿವೆ. ರೋಟಿಯು ಕೆಲವು ಉತ್ತಮ ಬಿಳಿ ವೈನ್‌ಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಖ್ಯಾತಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಬಾರಾಮತಿ ಶಿರಾಜ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಬರ್ನೆಟ್‌ಗೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಯ ಹೊಸ ಉಪ-ಪ್ರದೇಶವಾದ ಅಕ್ಲುಜ್,ನಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆ ಕಡಿಮೆ, ಮಳೆಯೂ ಕಡಿಮೆ. , ಇಲ್ಲಿ ಮುಲ್ಲರ್ ತುರ್ಗೌ, ಸ್ಯಾಂಗಿಯೋವೆಸ್ ಮತ್ತು ಚಾರ್ಡೋನ್ನಯ್‌ನಂತಹ ಪ್ರಭೇದಗಳಿಗೆ ಖ್ಯತಿ ಹೊಂದಿದೆ.
ಬೆಂಗಳೂರುಕರ್ನಾಟಕ ಅನೇಕ ಉನ್ನತ ವೈನ್ ಉತ್ಪಾದಕರು ಮತ್ತು ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ವೈನ್ ಉದ್ಯಮದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಾಗಿರುವ ಕನ್ವಾಲ್ ಗ್ರೋವರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ದ್ರಾಕ್ಷಿತೋಟವನ್ನು ನಂದಿಬೆಟ್ಟಗಳ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಸುವಿಗ್ನಾನ್ ಬ್ಲಾಂಕ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಬರ್ನೆಟ್ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಪ್ರಿಯ ತಳಿಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮಣ್ಣು ಜಲ್ಲಿಕಲ್ಲು, ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ನೈಸ್ ಗ್ರ್ಯಾನ್ಯುಲ್‌ಗಳಿಂದ ಮಿಶ್ರಿತವಾಗಿದೆ., ಇದು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಶಿರಾಜ್, ಕ್ಯಾಬರ್ನೆಟ್ ಸುವಿಗ್ನಾನ್ ಮತ್ತು ಚಾರ್ಡೋನ್ನಯ್ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಹಂಪಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು
ಹಂಪಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು ರೋಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್‌ಗಳ ಬೆರಗುಗೊಳಿಸುವ ಸುಂದರವಾದ ಭೂದೃಶ್ಯದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಇದು ತುಂಗಾ ಮತ್ತು ಭದ್ರಾ ನದಿಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರುವ 590 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಕ್ಯಾಬರ್ನೆಟ್ ಸುವಿಗ್ನಾನ್ ಮತ್ತು ಸುವಿಗ್ನಾನ್ ಬ್ಲಾಂಕ್ ತಳಿಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿವೆ.
ಬಿಜಾಪುರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ
ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಗೋವಾ, ತೆಲಂಗಾಣ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಮೂರು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಹಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಒಳನಾಡಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಮಾಗಿದ ದ್ರಾಕ್ಷಿ ಬೆಳೆಯಲು ಸೂಕ್ತವಾದ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಮತ್ತು ಶುಷ್ಕ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದೇಶೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳ ಮಧ್ಯಮ ಮಟ್ಟದ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪಾದಕರು ಇಲ್ಲಿಂದ ದ್ರಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಭಾರತದ ಹಲವು ಪ್ರದೇಗಳು ವೈನ್ ಬೆಳೆಯಲು ಸೂಕ್ತವಾದ ಹವಾಮಾನ ಹೊಂದಿವೆ. ಇದರಿಂದಾಯೇ ಇಲ್ಲಿ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ವೈನ್ ತಳಿಗಳ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಫೆಬ್ರವರಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಯ್ಲು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ತಮಿಳುನಾಡು, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಂತಹ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ದ್ರಾಕ್ಷಿಗಳು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಫಸಲು ನೀಡುತ್ತವೆ.
